Groningen, Netherlands — Northwestern Europe

Spilsluizen 1-3

— Stadsmonumenten —

Photographed By Andrew Ruppenstein, May 17, 2023

1. Spilsluizen 1-3 Marker

Inscription.

Bij de uitgifte van gronden in de nieuwe noordelijke stadsuitbreiding verwierf de brouwer Sijbolt Jacobs in 1625 een behoorlijke ‘plaetze langs de haven’. Doordat er aan ruimte en geld geen gebrek was kon er ‘dwars’ gebouwd worden. Zo verrees hier in 1631 een huis met maar liefst 17 beneden- en bovenvensters aan de straatzijde. Het pand kreeg een fraaie Vlaamse topgevel in trapvorm, maar een voordeur ontbrak; een in die tijd in Groningen meer voorkomende eigenaardigheid. Pas nadat de uit Holland overgewaaide ‘mode der pompeuze voordeuren’ hier was ingeburgerd, werd dit ‘ongemak’ verholpen. Ook de smalle benedenramen werden vervangen door bredere, waarbij overigens de gebeeldhouwde schelpvullingen erboven ongemoeid werden gelaten., Verantwoordelijk voor de verbouwing was luitenant Jurjen Wessels Commenes, zijn dochter Anna of zijn kleindochter Maria Lant. Bij de verkoop in 1721 blijkt het pand, dat dan 73 jaar familiebezit is geweest, gesplitst en ‘ten deele door d’ hr. Capit. Lijphart en ten deele door de hr. Gesw(orene) Elama bewoont’. Ook met voordeur zullen de bewoners nog wel vaak achterom zijn gegaan want ‘een Stalling voor zes paarden en Koetshuis, hebbende zijn uit en inreede in de Marktstraat, met nog een Oranjerie en Stalling voor twee beesten’ behoorden eveneens tot het bezit. En daar hield het, blijkens de verschillende verkoopacten, niet mee op. Er waren ook nog een paar huisjes aan de Marktstraat. Het is dan ook geen wonder dat in de reeks eigenaren bemiddelde lieden als een burgemeester, een predikant en een paar advocaten en notarissen voorkomen., In de loop van de 20e eeuw kreeg het pand een andere funktie. Nummer 3 werd in 1962 dependance van het internaat van Zeevaartschool ‘Admiraal van Kinsbergen’. Eigenlijk was het alleen nachtlogies maar, schreef commandant Heikens in 1963, ‘inmiddels is gebleken, dat diverse leerlingen via allerlei sluipwegen met klimpartijen over afdakjes van de aangrenzende percelen ook overdag zich toegang tot de dependance verschaffen’. Wel toegang overdag kregen de ‘hummels’ die sinds 1973 het huis gebruiken als ‘daglogies’ van de Stichting Kinderopvang Groningen. Het kleinere nummer 1 werd kantoor, tot het in 1977 in particuliere handen overging.,

Paid Advertisement

Click on the ad for more information.
Please report objectionable advertising to the Editor.

Click or scan to see
this page online

voor zes paarden en Koetshuis, hebbende zijn uit en inreede in de Marktstraat, met nog een Oranjerie en Stalling voor twee beesten’ behoorden eveneens tot het bezit. En daar hield het, blijkens de verschillende verkoopacten, niet mee op. Er waren ook nog een paar huisjes aan de Marktstraat. Het is dan ook geen wonder dat in de reeks eigenaren bemiddelde lieden als een burgemeester, een predikant en een paar advocaten en notarissen voorkomen.

In de loop van de 20e eeuw kreeg het pand een andere funktie. Nummer 3 werd in 1962 dependance van het internaat van Zeevaartschool ‘Admiraal van Kinsbergen’. Eigenlijk was het alleen nachtlogies maar, schreef commandant Heikens in 1963, ‘inmiddels is gebleken, dat diverse leerlingen via allerlei sluipwegen met klimpartijen over afdakjes van de aangrenzende percelen ook overdag zich toegang tot de dependance verschaffen’. Wel toegang overdag kregen de ‘hummels’ die sinds 1973 het huis gebruiken als ‘daglogies’ van de Stichting Kinderopvang Groningen. Het kleinere nummer 1 werd kantoor, tot het in 1977 in particuliere handen overging.

(English translation provided by Stadsmonumenten.nl)

At the issuance of grounds, during the new northern city expansion in 1625, brewer Sijbolt Jacobs obtained a reasonably sized plot alongside the harbor. Because there was no shortage of space and money, the build

Spilsluizen 1-3 Marker - wide view image. Click for full size.

Photographed By Andrew Ruppenstein, May 17, 2023

2. Spilsluizen 1-3 Marker - wide view

could be perpendicular to the street. This is how in 1631, a house arose with a rather astonishing amount of 17 up- and downstairs windows on the side of the street. The building got a refined Flemish step gable, but a front door was missing; something that was not uncommon in Groningen during that time. Only after the “fashion of grand front doors” was brought over to Groningen from Holland, this inconvenience was fixed. The narrow downstairs windows were also replaced by broader ones, but the sculpted shell shapes above these windows were unharmed.

Responsible for the renovation was lieutenant Jurjen Wessels Commenes, his daughter Anna or his granddaughter Maria Lant. At the sale of the property in 1721, which until then had been in the same family for 73 years, it turned out that it was split into multiple residences that were partly inhabited by Mr. Lijphart and Mr. Elama. Even when the building got a front door after the renovation, it is safe to assume that the inhabitants would have used the backdoor frequently. This is because a stable for six horses, a coach house, and a conservatory were located there, which had their entrance at the Marktstraat. And that wasn’t all, according to multiple sales contracts. There were also a few houses on the Marktstraat, that belonged to the property. No wonder that among the people that owned the property were a Mayor,

Spilsluizen 1-3 and Marker image. Click for full size.

Photographed By Andrew Ruppenstein, May 17, 2023

3. Spilsluizen 1-3 and Marker

a preacher and a few lawyers and notaries.

In the course of the 20th century, the property got a different function. Number 3 became the extension of the nautical boarding school “Admiraal van Kinsbergen” in 1962. It was supposed to offer only night lodgings, but in 1963 commander Heikens wrote that “It has turned out that multiple students gain access to the property during the day”. Since 1973, the children that used the day lodgings of the Foundation of Childcare Groningen were allowed to be on the property during the day. The smaller Number 1 became an office until it was bought by a private owner in 1977.

Erected by Gemeente Groningen. (Marker Number 36.)

Topics. This historical marker is listed in these topic lists: Architecture • Education. A significant historical year for this entry is 1625.

Location. 53° 13.329′ N, 6° 33.879′ E. Marker is in Groningen. Marker is on Spilsluizen, on the right when traveling west. Touch for map. Marker is at or near this postal address: Spilsluizen 3, Groningen 9712 NR, Netherlands. Touch for directions.

Other nearby markers. At least 8 other markers are within walking distance of this marker. Oude Boteringestraat 52 (about 210 meters away, measured in a direct line); Oude Boteringestraat 44 (about 240 meters away); Oude Ebbingstraat 39 (approx. 0.2 kilometers away); Doopsgezinde Kerk / Mennonite Church

Paid Advertisement

Click on the ad for more information.
Please report objectionable advertising to the Editor.

(approx. 0.3 kilometers away); Oude Boteringestraat 36-38 (approx. 0.3 kilometers away); Huis met de Dertien Tempels / House with the Thirteen Temples (approx. 0.3 kilometers away); St. Walburgstraat 1 (approx. 0.3 kilometers away); Prinsenhof (approx. 0.3 kilometers away). Touch for a list and map of all markers in Groningen.

Credits. This page was last revised on December 31, 2023. It was originally submitted on May 27, 2023, by Andrew Ruppenstein of Lamorinda, California. This page has been viewed 82 times since then and 17 times this year. Photos: 1, 2, 3. submitted on May 27, 2023, by Andrew Ruppenstein of Lamorinda, California.